Tag

langue bretonne

Browsing
La Gauche Indépendantiste (Breizhistance) appelle à soutenir les écoles DIWAN pour que ces écoles laïques, gratuites et associatives et immersives en langue bretonne puissent bénéficier du forfait scolaire dans le projet de loi Blanquer.
Le premier ministre de la France Édouard Philippe s’y était engagé devant M. Loig Chesnais-Girard, président de la Région Bretagne, lui-même soutenu dans cette démarche par la conférence territoriale des maires de Bretagne administrative.
C’est donc la parole du chef du gouvernement qui est en jeu, à 96 heures d’un scrutin, parole donnée à l’ensemble des citoyens de Bretagne et pas seulement aux parents et salariés de Diwan qui depuis 42 ans font vivre ces écoles en donnant beaucoup d’eux mêmes, dans l’ensemble de la Bretagne historique.
Jamais dans l’histoire récente de Bretagne un tel consensus social en faveur de la reconnaissance du caractère de service public de Diwan n’avait été assumée par autant d’élus locaux.
Il convient donc de faire front ici en Bretagne contre Paris, pour rappeler à Édouard Philippe de tenir ses promesses, et pour dire à M. Blanquer qu’il doit cesser d’insulter notre langue, notre pays la Bretagne, et nos enfants en doutant de leurs capacités cognitives et de leurs maitrise du français ou d’autres langues.
En conséquence nous appelons l’ensemble de nos sympathisants à participer massivement aux initiatives qui pourraient émerger dans les prochaines heures partout en Bretagne.
Maiwenn Salomon pour la Gauche Indépendantiste

Yann-Fañch Kemener s’en est allé, beaucoup trop tôt. La gauche indépendantiste apporte ses plus profondes condoléances à son compagnon, sa famille et ses amis. Tout au long de sa vie, Yann-Fañch aura été un exemple pour les défenseurs de notre langue en vivant avec elle et pour elle. Au travers du chant bien sûr, le chant du peuple breton et ses trésors, l’écriture, l’enseignement, le collectage et son travail de passeur de mémoire depuis plus de 40 ans. Transmettre une langue n’a pas de prix et Yann-Fañch avait compris cela il y a déjà longtemps. Il aura consacré sa vie à la langue bretonne. Le sens donné à son existence est une chance inestimable pour les bretonnes et les bretons attachés à leur langue. Nous devrons continuer à transmettre et se servir de son héritage.

Kenavo Yann-Fañch et mille fois merci.

Aet eo Yann-Fañch Kemener d’ar bed all, kalz re abred. Kas a ra an tu kleiz dizalc’hour e wellañ gourc’hemennoù a gengañv d’e waz, d’efamilh ha d’e vignoned. Ur skouer eo bet e vuhez pad Yann-Fañch Kemener evit difenn hor yezh en ur vevañ gant hor yezh hag eviti. Dre ar c’han evel just, kan pobl Breizh hag e deñzorioù, ar skrivañ, ar c’helenn, an dastum hag e labour a dreizher soñjoù en deus graet abaoe un daou-ugent vloaz bennak. Prizius-meurbet eo treuzkas ur yezh ha Yann-Fañch en doa komprenet se pell zo dija. Gouestlet en deus e vuhez d’ar brezhoneg. Ar ster en deus roet Yann-Fañch d’e vuhez zo ur chañs dibriz evit ar bretonezed hag ar vretoned kar o yezh. Kenderc’hel an treuzkas hag ober gant e hêrezh a rankimp ober.

Kenavo Yann-Fañch, ra vo skañv douar Breizh warnout.

Diwar intrudu Unvaniezh Studierien Breizh ez eus bet roet lañs d’ur c’houlzad ledan evit ma vo muioc’h a vrezhoneg war-wel war panellerezh Skol-Veur Roazhon 2.

Kalz a aozadurioù liesseurt o deus kensinet ar galv a c’hellit lenn amañ dindan.

Kemennadenn

#BrezhonegEmSkolVeur #DuBretonDansMaFac

D’an 10 a viz C’hwevrer 2019, eo bet kinniget gant dekadoù a studierien skol-veur Roazhon 2 ur raktres panellerezh divyezhek da vare ar prantad budjed-perzhiañ an FKDMS (Fontoù Kengred ha Diorren Mennadoù ar Studierien). Ar raktres-mañ a zo e bal staliañ ur panellerezh divyezhek gallek-brezhonek war tri c’hampus Skol-Veur Roazhon 2 (Mazier e Sant-Brieg, An Delenn ha Keryann e Roazhon).

Abaoe deroù ar bloavezhioù 90, ez eo staliañ ur panellerezh divyezhek un arc’hadur douget gant pep rummad studierien a zeu war-lerc’h an eil egile er skol-veur. Kammedoù a zo bet graet war an hent-se e penn-kentañ ar bloavezhioù 90 en ur staliañ ar banell gallek-brezhonek gentañ gant lusk ar sindikad studierien Dazont. Un nebeud bloavezhioù goude-se ez eo bet sinet karta Ya d’ar Brezhoneg gant prezidant Marc Gontard e 2008 hep ma vefe lakaet an engouestloù da dalvezout war an hir dermen. A-dreñv d’an divyezhegezh ez eo plas ar brezhoneg an dalc’h e lec’hioù foran div eus kêrioù brasañ Breizh (diaes gouzout petra dalvez ar frazenn-mañ). Ul lec’h stummañ ha lakaat yaouankiz Breizh en he zra, abalamour d’an dra-se eo atebeg ar gwareziñ ha diorren hor yezh. Da vare Erasmus o deus gallet gwelout ar Vretoned yaouank e skolioù-meur Barselona (Katalonia), Aberystwyth (Kembre) pe Bilbao (Euskadi) an ingalded etre ar yezhoù-pobl ha re o Stadoù e divyezhegezh hag e buhez ar skol-veur. A-dreñv d’an dra-mañ ez eo an dalc’h ingalded diazez etre ar yezhoù ha doujañs gwirioù ar gomzerien. N’eo ket aet Skol- Veur Roazhon 2 en tu all d’ar vevenn-mañ evit ar poent. Fellout a ra deomp mont dreist anezhi da vat gant ar raktres-mañ.

Klotañ a ra hemañ gant ur c’hortoz-sokial wir eus perzh ar studierien.ezed, kelennerien.ezed, gopridi, ha kevredigezh Breizh dre-vras. Gallet hon eus gwelout er sontadeg TMORégion embannet e miz Here 2018 : plijout a rafe da 31 % eus ar re a zo nebeutoc’h evit 25 bloaz gouzout brezhoneg. Fellout a rafe da 75 % eus anezidi Il-ha-Gwilun hag Aodoù-an-Arvor ma vefe muioc’h a gelenn war ar brezhoneg er skolioù, muioc’h evit 70% eus ar re a zo bet goulennet ganto a fellfe dezho gwelout muioc’h a vrezhoneg war panellerezh an hentoù. Erfin e fellfe da 58 % eus anezidi Il-ha-Gwilun gwelout muioc’h a vrezhoneg el lec’h foran (60 % en Aodoù-an-Arvor). Heuliañ a ra ar sontadeg-mañ an hini bet aozet gant kenstroll « Brezhoneg er Skol-Veur » e 2017 war gampus Keryann hag o doa goulennet gant ar studierien.ezed ha gopridi ma oa mat ganto pa vefe muioc’h a zivyezhegezh vrezhonek- gallek e Skol-Veur Roazhon 2. 85 % eus ar re o doa votet o deus respontet e oa mat ganto (da lavaret eo 967 hag o doa votet) ha 9% ne oarent ket (104 hag o doa votet). Diskouez a ra splann an div sontadeg-mañ ez eus ur c’houlenn-sokial greñv en ur panellerezh divyezhek brezhonek-gallek aotreet da bobloù niverus en Europa evit o yezhoù-dezho. Klotañ a ra ar goulenn-mañ gant ur wirionez: darn vrasañ ar re yaouank etre 18 ha 35 bloaz hag a gomz brezhoneg a zo o chom e Roazhon. E Sant-Brieg, war gampus Mazier ez eo stummet kelennerien.ezed an hentoù divyezhek.

Kinnig a reomp, neuze, ma vefe talvoudekaet youl darn vrasañ ar studierien.ezed gant Skol-Veur Roazhon 2 en ur staliañ ur panellerezh divyezhek en ur labourat dorn-ha-dorn gant Ofis Publik ar Brezhoneg. Ur panellerezh az aio hervez ar reoladoù etrebroadel war an divyezhegezh er panellerezh. Emplegañ a ra ma vefe roet gant rikted ar memes titouroù en eil yezh hag eben, ma vefe kinniget an titouroù e brezhoneg hag e galleg en ur mod heñvel-rik (liv, font, ment, hag all hag all) hag en un doare simetrek an eil e-keñver eben.

Gervel a reomp neuze an holl studierien.ezed, kevredigezhioù, dilennidi, aozadurioù, strolladoù ha sindikadoù e Breizh a-bezh da unaniñ gant al lusk evit ma vefe aotreet ar raktres-mañ gant ar bodad, votet gant ar studierien.ezed ha lakaet da dalvezout gant ar Skol-Veur.

Etre daouarn ar yaouankiz emañ dazont ar yezh !


A l’initiative de l’Union des Etudiants de Bretagne une campagne est en cours pour rendre plus visible la langue bretonne sur le campus de Rennes 2. Au regard des signatures récoltées on constate que leur campagne a obligé pas mal d’associations, partis, syndicats à se positionner dans ce sens.

Voici leur communiqué :

#BrezhonegEmSkolVeur #DuBretonDansMaFac

Le 10 février 2019, plusieurs dizaines d’étudiant.e.s de l’université de Rennes 2 ont déposé.e.s un projet de signalétique bilingue lors du budget participatif du FSDIE (Fonds de Solidarité et de Développement des initiatives étudiantes). Ce projet vise à l’instauration d’une signalétique bilingue Français-Breton sur les 3 campus de l’Université de Rennes 2 (Mazier à Saint Brieuc, La Harpe et Villejean à Rennes).

Depuis le début des années 80, l’instauration d’une signalétique bilingue est une revendication portée par chaque génération d’étudiant.e.s qui se succèdent dans l’université. Des pas sont faits dans ce sens au début des années 90 avec l’installation du premier panneau français-breton sous l’impulsion du syndicat étudiant Dazont. Quelques années plus tard, c’est la signature de la Charte Ya d’ar Brezhoneg par le président Marc Gontard en 2008 qui engageait l’université à installer une signalétique bilingue sans que les engagements soient appliqués sur le long terme. Derrière la signalétique bilingue, c’est la place de la langue bretonne dans l’espace public de deux des plus grandes villes de Bretagne qui est en jeu. L’université est un lieu de formation et d’émancipation de la jeunesse bretonne, elle a en cela une responsabilité dans la sauvegarde et le développement de notre langue. A l’heure d’Erasmus, les jeunes Breton.ne.s ont pu voir dans les universités de Barcelone (Pays catalans), d’Aberystwyth (Pays de Galles) ou de Bilbao (Pays basque) l’égalité entre les langues populaires et celles de leurs États dans la signalétique et dans la vie universitaire. Derrière cela, ce sont l’égalité fondamentale entre les langues et le respect des droits des locuteurs qui sont en jeu. Ce pas n’a pour l’instant pas été franchi par l’Université de Rennes 2. Nous entendons le franchir définitivement avec ce projet.

Celui-ci correspond à une vraie attente sociale de la part des étudiant.e.s, enseignant.e.s, personnels, et de la société bretonne en général. Nous avons pu le voir dans le sondage TMO- Région publié en octobre 2018 : 31% des jeunes de moins de 25 ans souhaiteraient savoir parler breton. 75% des habitants d’Ille-et-Vilaine et des Côtes-d’Armor voudraient plus d’enseignement du breton dans les écoles, plus de 70% des sondés des deux départements voudraient plus de breton sur la signalétique routière. Enfin 58% des habitants d’Ille-et-Vilaine voudraient plus de breton dans l’espace public (60% dans les Côtes-d’Armor). Ce sondage fait suite à celui mené par le collectif « Brezhoneg er skol-veur » en 2017 sur le campus de Villejean qui avait demandé aux étudiant.e.s et personnels s’ils étaient favorables à une présence plus large du bilinguisme breton- français à l’Université de Rennes 2. 85% des votants avaient répondu oui (soit 967 votants), 6% avaient répondu non (67 votants) et 9% ne savaient pas (104 votants). Ces deux sondages montrent clairement une très forte demande sociale dans une signalétique bilingue français-breton à laquelle de nombreux peuples européens ont déjà droit pour leurs propres langues. Cette demande correspond à une réalité : la majorité des jeunes de 18 à 35 ans qui parlent breton habitent à Rennes. A Saint-Brieuc sur le campus de Mazier, les enseignants brittophones des filières bilingues sont formés.

Nous proposons donc que l’Université de Rennes 2 concrétise la volonté de la majorité des étudiant.e.s et installe une signalétique bilingue en coopération avec l’Office public de la langue bretonne comme elle s’y était engagée avec la signature de la charte. Une signalétique qui répondra aux normes internationales sur le bilinguisme dans la signalétique. Elles implique de délivrer rigoureusement les mêmes informations dans l’une et l’autre des langues, présenter les indications en français et en breton de manière strictement identique (couleur, police, taille …) et de manière symétrique l’une par rapport à l’autre.

Nous appelons donc l’ensemble des étudiant.e.s, des associations, des élu.e.s, des organisations, des partis et des syndicats de toute la Bretagne à se mobiliser pour que ce projet soit validé par la commission, voté par les étudiant.e.s, et appliqué par l’Université.

L’avenir de la langue bretonne est aux mains de la jeunesse !

Da heul ma vije bet embannet disoc’hoù  an enklask sokioyezhoniel urzhiet gant Rannvro Breizh d’ar stal TMO ,  lod o deus soñjet e vefe talvoudus d’ar vrezhonegerien prederiet gant dazont o yezh tennañ kentelioù deus ar sifroù ha stadegoù se.

E 2004 e oa bet votet evit ar wech kentañ un destenn politikerezh yezh gant Kuzul Rannvro Breizh.
15 vloaz goude, sevenet ez eus bet un enklask sokioyezhoniel gant ar Rannvro. Fiziet eo bet al labour er stal TMO. Rannvro Breizh a oa ar Rannvro nemeti enni ur yezh dibar n’he doa ket urzhiet gwech ebet enklaskoù sokioyezhoniel evit anavezout stad an traoù evit ar brezhoneg hag ar gallaoueg. Graet eo bet a-benn ar fin.
Peseurt kentel a c’hellomp tennañ evit dazont ar brezhoneg e Breizh e kreiz-Breizh hag e Bro Gwengamp ?

Fulup Jakez ,  rener Ofis Publik ar Brezhoneg a vuhezo daou emgav evit hen ober. :

-Unan e Karaez aozet gant ar gevredigezh nevez ganet Raok d’ar Yaou 31 a viz Genver da 6e15 e  Ti ar Vro Karaez ( Plasenn gwirioù mad-den).  Reiñ a ray ivez ouzhpenn un nebeud elfennoù resis a denn da vro Kornôg Kreiz-Breizh (Pays COB).
E peseurt stad emañ ar brezhoneg er vro hiziv an deiz ? Ha peseurt mod e vo er bloavezhioù da zont ? Pet a dud a ra gant gant ar yezh ? Pe oad int ? Pelec’h emaint o chom ? Darvoud FB dre aze.

-Unan e Gwengamp e Ti ar Vro ( Plasenn maez ar roue )  d’ar Sadorn 9 a viz C’hwevrer da 2e  E pelec’h emaomp degouezhet ? Pet den a ra gant hor yezh ? Piv int ? Pe oad int ? Pelec’h emaint o chom ? Ha warc’hoazh ? Peseurt emdroadurioù don zo e go ? Peseurt hent tapout evit derc’hel penn ? Peseurt binviji hor bo ezhomm evit suraat dazont hor yezh ? Peseurt azgoulennoù a rankomp dougen ? Darvoud FB aze.

Sed aze darn deus ar goulennoù a vo klasket respont dezho. Digor ha digoust eo an daou emgav.

Gallout a reer pellgargañ ha lenn disoc’hoù an enklask dre aze.

 

Le 27 novembre pour les élections au CROUS les étudiantes et étudiants des départements d’Ille-et-Vilaine et Cotes d’Armor pourront voter pour une liste bretonne qui défend le droit de décider, le féminisme, la langue bretonne , l’amélioration du logement étudiant, le versement des bourses à date fixe, la gratuité des frais d’inscription….

Elle est intitulée Union des EtudiantEs BretonNEs / Unvaniezh Studierien-Studierezed Breizh.

Le discours est simple, décomplexé et articulé sur la territorialité, le refus des logiques libérales, la défense du service public, la diversité linguistique, le refus de la xénophobie et la LGBTphobie….Leur profession de foi est bilingue.

Il convient de souligner leur clin d’oeil appuyé au collectif Bak e Brezhoneg qui lutte pour l’extension de l’utilisation de la langue bretonne dans les examens du baccalauréat puisqu’ils et elles et ils affirment le droit ” à faire ses études en langue bretonne de la maternelle à l’université et de passer ses examens en breton “…Voter et faire voter pour eux sera une façon symbolique mais claire de lutter contre les récents propos de Blanquer ministre de l’éducation qui refuse avec mépris toujours aux jeunes bretons ce que les Basques du nord : le droit de passer l’épreuve de math au bac dans leur langue d’éducation.

C’est une occupation partielle de l’espace électoral couvert par le CROUS ( Centre Régionale de Oeuvres Universitaires et Scolaires ) puisque il n’y pas de liste pour les départements Morbihanais et Finistérien mais une initiative à souligner et faire connaitre au sein de la jeunesse scolarisée car depuis 2012 aucune liste de ce type n’était présente en Bretagne au scrutin du CROUS. Le département de Loire-Atlantique est malheureusement rattaché au CROUS Pays de la Loire.

La liste des candidatEs de l’UEB issus de l’UFR Langues de REnnes 2 et de l’IEP est là.

Leur pages Facebook est là  et le compte twitter ici

Une université ouverte à toutes et tous

  • Suppression de la CVEC, gratuité des frais d’inscription sur l’ensemble de la Bretagne.

  • Meilleure accessibilité aux personnes en situation de handicap.

  • Pas de mention du sexe ou du genre sur les papiers étudiants.

  • Solidarité avec les personnes sans papiers, droit de chaque étudiant quelles que soient ses origines et sa nationalité à étudier en Bretagne dans de bonne condition (logements, aides sociales).

  • Pour un service public d’éducation breton post-bac accessible à toutes et tous sur l’ensemble du territoire breton (44 inclus).

Un Crous de Bretagne aux compétences élargie financé par la région

  • Moins de délai d’attente.

  • Bourse à jour fixe.

  • Revenu de base étudiant de 800 euros.

  • Construction de Cité universitaire et rénovation des anciennes.

  • Suppression de la règle selon laquelle les parents doivent subvenir aux besoins de leurs enfants.

  • Referendum lors des prochaines élections du CROUS en 2020 sur le Rattachement du CLOUS 44 au CROUS Bretagne et la dévolution des compétences du CNOUS au CROUS Bretagne.

Resto U

  • Baisse du prix des tickets de RU.

  • Favoriser des produits bio et bretons.

  • Respect des régimes alimentaires de chacun.e. 

  • Amélioration des conditions de travail des salariés et revalorisation des salaires.

Langue bretonne

  • Signature des chartes :

    • « du Galo, d’am Yan, d’am vèr »

    • « Ya d’ar Brezhoneg ».

  • Formation rémunérée en breton au personnel du CROUS.

  • Généralisation du bilinguisme sur l’ensemble des structures du CROUS (Resto U, Résidence universitaire …) et des documents produits par le CROUS.

  • Droit à faire ses études en langue bretonne de la maternelle à l’université et de passer ses examens en breton.

Informatique

  • Noms de domaine du CROUS Bretagne en « .bzh ».

  • Favoriser logiciels libres, a l’échelle des universités.

A l’occasion de la venue de Françoise Nyssen, ministre de la culture, vendredi 20 juillet à Carhaix, nous appelons à dénoncer les multiples attaques subies par la langue bretonne depuis plusieurs mois.

La pérennité des emplois au sein des écoles Diwan n’est à ce jour pas assurée. Ce n’est pas la prolongation momentanée des contrats qui a apporté une solution, loin s’en faut. Puis les prénoms bretons Fañch et Derc’hen ont été refusé à l’état-civil en raison d’une circulaire interdisant les signes diacritiques non présents dans la langue française. Enfin, cette discrimination linguistique s’est manifestée à l’encontre de la jeunesse bretonnante de notre pays. Des lycéens et des collégiens se sont vus refusés la correction de leurs épreuves de mathématiques et de sciences au baccalauréat et au DNB.

Seul un statut pour les écoles Diwan et la co-officialité de la langue bretonne permettra d’assurer un avenir plus serein de la langue bretonne.

Nous appelons pour cela à manifester au départ de la gare de Carhaix, vendredi 20 juillet à 10h30.

La Gauche indépendantiste bretonne.

Tro 250 den zo deuet da vanifestiñ e Gwengamp hiziv d’ar 4 a viz Gouere diwar galv skolioù Emglev Plijidi.

O fal a oa adlâret :  “N’eus bet araokadenn splann ebet abaoe m’eo bet kroget stourm Diwan e miz Gwengolo 2017. Emañ fin ar bloavezh-skol o tostaat. Poent eo deomp aozañ an distro-skol a zeu“.

Manif Diwan Gwengamp 1. Début de la Manif Diwan à Guingamp

Publiée par Bretagne-Info.org sur Mercredi 4 juillet 2018

Skolajidi ha liseidi tremenet danvezioù zo brezhoneg gante nevez zo a oa aze, kemeret o deus ar gaoz. Evel m’o deus graet merc’hed an ti-gwilioudiñ en arvar da serriñ !

Emgavioù all a vo en deizioù :

  • E Roazhon e Klub ar gelaouennerien da 2e GM d’ar Gwener 6 a viz Gouere.
  • E Kemper d’ar sadorn 7 a viz Gouere da 11e dirak ar prefeti.
  • E Karaez dirak ar sal”Glenmor” da greisteiz d’ar Sadorn 7 a viz Gouere.

Deuit niverus, ar stourm ne ra nemet kregiñ !

 

 

Sed aze prezegenn Guillaume Bricaud e anv dizalc’hourien an tu-kleiz e-pad ar vanif :

Demat deoc’h holl ha trugarez deoc’h da vezañ deuet da difenn Diwan.

Abaoe 40 n’eus ket bet tamm a-raokadenn ebet koulz lâret, chom a ra bresk tre ar rouedad Diwan daoust dezhañ skoliata tost da 5000 den eus ar skol-vamm betek ar vachelouriezh.Ha petra a vez rebechet ouzh Diwan ? Ar yezh an hini eo ha n’eo ket mann ebet all. Un torfed eo war-a-seblant kelenn e brezhoneg, e euskareg, katalaneg hag all e bro an unyezhegezh c’halleg.

Perak ? Peogwir n’int ket deuet a-benn da renkañ ar yezhoù-se, hag ar brezhoneg evit pezh a sell diouzhomp, ‘ba levrioù istor ar grenn-amzer, daoust d’ar strivoù o deus graet en ugentvet kantvet betek hirie evit lazhañ an holl barlantoù disheñvel, istor o fobloù ha o doareoù da vevañ. C’hwitet an taol siwazh dezhe, ar vretoned a fell dezhe miret o yezh koulz hag o bro !

Macron ne ra ket foutr kaer deus hor yezh, deus hor bro ha deus hon fobl. Deuet eo da Vreizh da gaozeal deus ekonomiezh, an aerborzhioù, an hentoù hag all. Ar brezhoneg ? ur gerig metken ha mat pell’zo. Kenavo ha yec’hed mat !

N’en deus ket komprenet hon doa c’hoant ni reiñ ur statud d’hor yezh, kaout ar gwir da vezañ skoliataet en hor yezh, da skoliata hor bugale didrabas ‘ba hon yezh, bevañ digemplez ‘ba hon c’hantved e brezhoneg, digor d’ar bed. Ha n’eo ket e dilennidi hag  a servijo deomp, ken feal int ouzh o mestr. Randonet e vez deomp alies hag e rankomp kaout fiziañs, gortoz, emaint o selaou hag oc’h ober o seizh gwellañ evit mad ar bobl. Kaoc’h gante !

Dre chañs e chom tud yaouank mennet o deus komprenet mat ha ne oa nemet un doare d’ober evit difenn hon gwirioù: an disujidigezh an hini eo ha n’eo ket goulenn an aluzenn digant an aotroù prezidant peotramant an aotroù Ferrand pe An Drian. Henn graet o deus. Tremenet ‘neunt o arnodenn skiantoù e brezhoneg hep an aotre, ar matematik evit al liseidi hag an SVD evit ar vreved. ‘Neunt ket gortozet e vefe lâret ya dehz, henn graet neunt.

Ha petra eo bet respont Bro-C’hall ? Nac’hañ ha kas ensellerien da viret ouzh ar gelennerien gouest ha prest d’henn ober da difaziañ o c’hopiennoù.

Reutiñ a ra Bro-C’hall. Deomp ni eo bremañ da dremen ar pont ha da vont pelloc’h. N’eus ket met un doare da vont war-raok, kaout ur statud ofisiel evit hor yezh. Ha ret e vo stourm evit-se kar ne vo ket roet deomp, tapet e vo ganeomp ha setu tout. Ar c’hallaoued o devez ar gwir da arnodiñ ‘ba o yezh desket dezhe ‘ba skol? Ar memes gwirioù e rankomp kaout ! Hag evit an holl dañvezioù. Soutenomp ar re yaouank kalonnek o deus kredet henn ober. Kemeromp hon gwirioù ni-hon-unan ha n’eo ket goulenn digant Bro-C’hall ar bruzhunoù o doa roet d’an euskariz. Bezomp disuj ni ivez. Ar re yaouank o deus digoret un erv, deomp-ni eo da heuliañ o skouer ha da ambrougañ anezho betek an trec’h. Tremenomp an holl ac’hanomp gouest d’henn ober ar bacho pe ar vreved e brezhoneg ar bloaz o tont.

N’eus ket mann ebet da c’hortoz digant ar Stad C’hall, e-giz ma lâre Youn Bras, les droits qu’on a ça se demande pas, les droits qu’on a on les prendra.

Trugarez d’ar re yaouank, tennomp gounid eus o emzalc’h kalonek ha kendalc’homp ar stourm evit hor gwirioù.

BREZHONEG YEZH OFISIEL EUS EUSA DA GLISON !

Manif Diwan Gwengamp 2

Prezegennou e Manif Diwan Gwengamp. Discours de la manif des écoles DIWAN.

Publiée par Bretagne-Info.org sur Mercredi 4 juillet 2018

Gant ar rektordi ez eus bet kaset ensellerien da vare an difaziadennoù war ar skiantoù. D’an 29 a viz Even e oa bet embannet war un ton bras e oa bet 80 skolajiad·ez o tremen an danvez-se e brezhoneg. An ensellerien a zo bet kaset neuze evit gwiriañ ne vefe reizhet kopienn ebet a vefe bet skrivet e brezhoneg !

Difaziadennoù ar vreved a oa hiziv. Evel bep bloaz e vez aozet bodadoù disheñvel evit pep danvez : matematikoù, istor-douaroniezh, skiantoù, etc. Ar bloaz-mañ avat ez eus bet kaset ensellerien gant ar rektordi evit gwiriañ un danvez hepken : ar skiantoù.

N’eo ket dre zegouezh eo bet dibabet evezhiañ an danvez-se, rak d’an 29 a viz Even o doa embannet skolajidi o doa tremenet arnodenn ar skiantoù e brezhoneg. Tro-dro da 80 skolajiad·ez eus meur a skolaj Diwan o doa disentet ha graet evel kamaladed Bro-Euskadi e 2017. Kopiennoù an euskariz a oa bet reizhet just a-walc’h evel ma oa displeget e pennad Mediabask.

An ensellerien kaset gant ar rektordi a zo bet kaset da evezhiañ evel ar polis evit mirout ma vefe reizhet ar c’hopiennoù e brezhoneg. Koulskoude e ouier ez eus brezhonegerien e-touez ar re galvet da reizhañ !

Skolajiadezed ha skolajidi o paouez tremen arnodenn ar skiantoù e brezhoneg d’an 29 a viz Even e Gwened.

Brezhonegerien miret outo da reizhañ kopiennoù e brezhoneg !

E-touez ar skipailh a rank reizhañ ar skiantoù ez eus reoù gouest d’en ober evit ar 80 o deus respontet e brezhoneg. Met ar rektordi a nac’h ma vefe graet : setu perak o deus kaset ensellerien da evezhiañ ! Miret e vez neuze d’ar gelennerien en un doare sklaer ma vefe reizhet kopiennoù e brezhoneg…

Perak ne vefe ket posubl ober e Breizh ar pezh a oa bet graet warlene e Bro-Euskadi ? Poent eo d’ar rektordi respont d’ar goulenn-se.

“Gouel d’ar rektordi !”

Stourm al liseidi hag ar skolajidi na ra nemet kregiñ evit ma vefe gounezet ar gwir da dremen ar vachelouriezh hag ar vreved e brezhoneg. Ar sinadeg evit ar “bak e brezhoneg” a zo just a-walc’h o paouez tremen a-us d’an 10.000 sinadur dindan 10 devezh !

War an dachenn e krog ar stourm ivez ha 2 emgav a vo dija ar sizhun-mañ :

  • Manifestadeg e Gwengamp d’ar Merc’her 4 a viz Gouere : emgav da 10e00 dirak an is-prefeti evit kaout un dazont padus evit rouedad skolioù Diwan.
  • Bodadeg “Bak e brezhoneg” e Karaez d’ar Sadorn 7 a viz Gouere : da vare lid 40 vloaz Diwan e vo aozet ivez un darvoud da 12e00 gant liseidi evit ober “Gouel d’ar rektordi” !

Bezomp kengred gant ar yaouankiz a stourm evit gounit gwirioù ! Harpomp al liseidi hag ar skolajidi er straedoù evit diskouez hor gwir da zivizout e peseurt yezh e fell deomp studiañ e Breizh eus ar skol-vamm d’ar skol-veur !

Le rectorat a envoyé des inspecteurs pour vérifier spécifiquement la correction des épreuves de sciences. Rappelons que vendredi 29 juin dernier, environ 80 élèves de plusieurs collèges Diwan avaient décidé de passer cette épreuve en langue bretonne. Les inspecteurs sont donc envoyés pour vérifier que tout ce qui sera écrit en breton ne sera pas corrigé !

Les corrections du brevet ont lieu en ce moment. Comme tous les ans, différents pôles de correction sont organisés pour corriger les différentes matières : mathématiques, histoire-géographie, sciences, etc. Mais cette année, des inspecteurs ont été envoyés par le rectorat pour vérifier une seule de ces matières : les sciences.

Ce n’est pas un hasard, il s’agit de punir les collégien·ne·s qui ont fait savoir le 29 juin qu’ils avaient passé l’épreuve de sciences en breton. Environ 80 élèves des différents collèges Diwan ont en effet désobéis et ont fait comme leurs camarades basques en 2017. Les copies des basques avaient d’ailleurs été corrigées comme nous le rappelle cet article de Mediabask.

Les inspecteurs envoyés par le rectorat sont donc là pour faire la police et empêcher les copies en langue bretonne d’être corrigées. Pourtant certains parlent breton parmi les correcteurs et pourraient donc très bien les corriger !

Des correcteurs bretonnants à qui on interdit de corriger en breton !

Parmi les enseignant·e·s du pôle dédié aux sciences, certain·e·s sont capables de corriger les épreuves des 80 élèves ayant décidés de répondre en breton. Mais le rectorat le refuse et c’est pourquoi ils ont envoyé des inspecteurs faire la police ! Les correcteurs ont donc clairement l’interdiction de corriger les copies en breton…

Pourquoi ce qui avait été possible l’année dernière au Pays Basque n’est pas possible cette année en Bretagne ? Il est temps que le rectorat réponde clairement à cette question.

“Faire la fête au rectorat !”

La mobilisation des collégien·ne·s et des lycéen·ne·s pour le brevet et le bac en breton ne fait que commencer. La pétition pour le bac en breton est d’ailleurs en passe de dépasser les 10.000 signatures en l’espace de 10 jours !

La mobilisation sur le terrain est aussi en train de s’organiser puisque 2 rendez-vous auront lieu cette semaine :

  • Manifestation à Guingamp mercredi 4 juillet : rendez-vous à 10h30 devant la sous-préfecture pour demander une solution durable pour le réseau des écoles Diwan.
  • Rassemblement “Bak e brezhoneg” à Carhaix samedi 7 juillet : à l’occasion des 40 ans de Diwan, un rassemblement de lycéen·ne·s est prévu à 12h00 pour “faire la fête au rectorat” !

Montrons notre solidarité avec la jeunesse qui nous montre la voie de la désobéissance pour gagner nos droits ! Soutenons la dans la rue pour affirmer notre droit à décider dans quelle langue nous voulons pouvoir faire nos études de la maternelle à l’université en Bretagne !