Tag

skol vrezhonek

Browsing

C’est un joli coup que vient de réussir le Syndicat des Travailleurs Corses en constituant une liste de candidats pour  les élections  qui auront lieu du 1er au 8 décembre, pour les professeurs des écoles et professeurs des collèges et lycées de lenseignement privé. Les écoles associatives bretonnes Diwan mais aussi leurs homologues basques , catalans et occitans , alsaciens même si elles sont laïques, non confessionnelles et gratuites pour certaines, elles sont considérées comme privées.

Il y a 20 noms sur la liste. 14 femmes et six hommes. Et en plus des corses , 7 bretons et des catalans et occitans travaillant dans l’enseignement immersif ( Diwan, Bressolas, Calandretas…). Les Corses eux sont des salariés de l’enseignement privé mais non immersif, les écoles de Scola Corsa n’étant pas encore sous contrat. En regardant de prés les noms des bretons on y reconnait des militantes et militants de longue date par ailleurs salariés du réseau Diwan.

C’est Jean-Pierre Luciani Secrétaire National du STC Education qui a initié cette liste et qui signe la lettre ouverte faisant office de profession de foi. Document dans un premier temps refusé par les services du ministère de l’éducation puis finalement validé. Il sera envoyé au 139 000 personnels de l’enseignement privé.

On ignore si Pap Ndiaye, l’actuel ministre de l’éducation saisira l’occasion pour se démarquer de Jean-Michel Blanquer. Il serait parait il mieux disposé…En attendant  tous les enseignants premiers et second degré titualire de l’enseignement privé (immersif ou monolingue et dans tout l’état)  pourront voter pour cette liste qui relance le débat pour la sécurisation de l’enseignement immersif, encadré par une circulaire bien précaire après la décision du Conseil constitutionnel de déclarer enseignement immersif en langues dites régionales anticonstitutionnel. Une décision qui avait mis  15 000 bretons dans le rues de Guingamp en mai 2021.

Monsieur le Ministre,

 Lenseignement immersif nest pas reconnu en France par la Constitution et la censure de la loi Molac par le Conseil Constitutionnel a relégué cet enseignement aussi bien dans lécole publique que dans lécole privée sous contrat dans « un espace dillégalité tolérée ».
Depuis 1969, avec la création de la première ikastola en Iparralde pour les basques, la première bressola chez les catalans en 1976, la première école Diwan en 1977 pour les bretons, en passant par la première calandreta en 1979 pour les occitans, la première classe immersive en Alsace avec ABCM en 2017 et enfin la Corse en 2021 avec Scola Corsa, cest un tout un réseau décoles associatives qui ont imprimé en un
demi-siècle la construction dune histoire de lenseignement immersif.
Plusieurs milliers denfants bénéficient aujourdhui de cet enseignement et les bons résultats ne sont plus à démontrer. En Corse, en deux ans, Scola Corsa a ouvert ses 3 premières écoles maternelles immersives et le Sindicatu di i Travagliadori Corsi soutient de façon pleine et entière cette démarche.En Corse, nous n’avons pour l’heure aucun enseignant sous contrat, et c’est à la force du poignet que Scola Corsa construit son développement avec efficacité et avec le soutien du Peuple corse. Si la Collectivité de Corse apporte un soutien financier sans faille à la hauteur des ambitions de sa politique linguistique, l’Etat, lui, se refuse pour l’heure à valider toute demande de contractualisation.
La nécessité de sortir de cette insécurité juridique Même si la Corse n’a pour l’heure aucun enseignant contractualisé dans l’enseignement immersif, le STC Education a fait le choix stratégique ciblé lors des élections professionnelles de 2022, à travers ce scrutin
du Comité Consultatif Ministériel des Maîtres de l’Ecole Privée (CCMMEP), de mettre en avant une liste d’enseignants issus de l’école primaire immersive, de collèges et de lycées immersifs avec la présence d’enseignants corses qui apportent un soutien et une reconnaissance affirmée à tous ces pionniers qui ont ouvert la voie de l’émancipation linguistique depuis 50 ans. Il est aujourd’hui nécessaire et urgent de régulariser une situation de fait : rien ne peut arrêter des citoyens qui, avec autant de pugnacité et détermination, ont pensé, élaboré et mis en application un schéma d’enseignement aussi innovant que l’enseignement immersif. L’heure est à la reconnaissance légitime d’un chantier qui met en avant une richesse patrimoniale inscrite dans la Constitution : les langues dites régionales.Elles font partie intégrante de notre système éducatif et elles doivent être un vecteur d’enseignement harmonieux et un facteur d’épanouissement pour nos enfants. Il faut donc préparer la voie de la révision constitutionnelle (et bien évidemment son article 2 qui permettra cette sécurisation juridique et ouvrira les voies de la normalisation de l’enseignement immersif dans notre système éducatif.

 

Jean-Pierre Luciani Secrétaire National du STC Education

Du 1er au 8 décembre, professeurs des écoles et professeurs des collèges et lycée de l’enseignement privé Votez et faites voter pour la reconnaissance de l’enseignement immersif !

Kalz deus an dud zo kustum mont da zañsal pe da ganañ e Festoù-Noz Treger zo bet mantret o klevet ar c’heloù. Jean-Do Robin zo aet kuit. Brudet ha karet-tre e oa evit e ampartiz da ganañ gant e gomperien Louis Jacques ha Claude Lintañf a lakae an dud da zañsal hardizh war planchodoù ar vro d’ur c’houlz ma oa posubl kanañ war al leurenn.

Moarvat e vo puilh an testennioù evit derc’hel soñj deus ar skolaer brezhoneg ha deus ar c’huzulier pedagogel, kement en doa graet evit ar brezhoneg en deskadurezh publik.

Ouzhpenn ur c’haner hag ur c’helenner eo bet Jean Dominique Robin, ur stourmer politikel ivez. Ganet e oa e Rostren e 1956. E dad-kozh a oa bet oberiant gant partizaned FTP Kreiz-Breizh koulz hag un eontr dezhañ lazhet e-doug un emgann. Kement se moarvat a vroudas anezhañ evel kalz deus yaouankizoù Breizh d’ar c’houlz-se da vont gant ar vaoisted, oberiant-tre ur poent zo bet. Perzh e oa bet deus ar Yaouankizoù Marksour-Leninour (JCMLF) ur strollad liammet gant ar PCMLF.

Ganet en ur familh uvel en doa klasket a-hed e vuhez ober al liamm etre e garantez evit yezh ar bobl, ar brezhoneg a glevas tro-dro dezhañ en e vugaleaj, hag ar c’hest evit muioc’h a justis sokial hag a zemokratelezh.

Gant e genseurted d’ar c’houlz-se e c’hwezhas war glaou ruz fulor ar yaouankiz pa ne daole ket keuneud en tan gant ar soñj da welet an dispac’h o tostaat buan.

E 1973 e savas al liseidi enep da lezenn Debré a redie ar baotred da vont d’ober o c’hoñje abretoc’h. E Breizh an holl strolladoù mui pe vui “kleizour” a oa e penn ar stourm, setu m’en em gavas Jean-Do e penn an tropellad liseidi ha skolajidi a dagas kazarn Gwengamp gwarezet gant jañdarmed e-kerzh unan deus ar manifestadegoù niverus a oa bet.

Setu perak moarvat e oa bet fiziet ennañ gant Dastum bro Dreger rakskrid al levrig az ae gant ar CD/Kasedig « Bro Dreger VI-Kanaouennoù Koñskried ».

Gant ar JCMLF ivez e kemeras perzh er c’houlzadoù skoazell da harpañ “stourmoù ar bobl” : Joint-Français Sant-Brieg, Doux Pederneg…

N’eus ket kalz tud a oar eo Jañ-Do en doa graet an dresadenn zo war ar skritell amañ dindan embannet e 1974 da harpañ micherourien Korle.

Pa gomze deus an amzer-se e vousc’hoarzhe hag e konte gant plijadur e eñvorennoù en ur gregiñ e frazenn gant « Pa oan Stalinour… » da ziskouez d’an dud e ouie e oa un tammig diamzeriet doareoù zo da soñjal ha da zielfennañ mont en dro ar bed.

E garantez evit ar brezhoneg a lakaas anezhañ da vont da skolaer, unan deus ar re gentañ e Breizh er bloavezhioù 80 en hentenn bublik. Ne ziloskas ket ar stourm avat hag en em lakaas, asambles gant re all, da stourm en un doare pennek betek tapout digant ministrerezh an deskadurezh an DEUG brezhoneg e 1989. Gant e gamaladed stourm n’o devoa ket bet aon ac’hubiñ aerborzh Sant-Brieg, stankañ ha livañ trenioù, aloubiñ sez ar PS e Roazhon…

Goude e kendalc’has ouzhpenn d’e vicher da vuheziñ Unvaniezh ar Gelennerien Brezhoneg (UGB) ha reiñ kentelioù brezhoneg a-youl vat e staj KEAV, e lec’h ma plije dezhañ rannañ e ouiziegezh diwar-benn brezhoneg pobl Treger ha Kerne-Uhel pe c’hoazh ar mod da implij kanaouennoù da zeskiñ pe kelenn gwelloc’h hor yezh. Ha ne oa ket an hini kentañ o vont da gousket…

Kalz a vefe da lâret diwar-benn e varregezhioù pedagodel, an dafar en doa fardet evit ar skolaerien hag ar vugale. Graet e vo gwelloc’h gant tud a vicher, kalz a envorennoù plijus o do da rannañ da reiñ ur mennozh deus al labour ramzel kaset a-benn gantañ. Bez e c’hellit bepred lenn al levr diwar-benn Mandela, en doa troet hag embannet gant TES evit priziañ pegen pouezus e oa dezhañ ar stourm enep ar ouennelouriezh.

E 2003 e oa unan deus aozerien ar vanif veur a stankas straedoù Roazhon e-doug ur vanif istorel evit ar brezhoneg a vodas tro da 15 000 den. Boaz e oa da vont bep bloaz ivez da Naoned da zibuniñ evit unaniezh Breizh hag an demokratelezh.

 

Etre 1992 ha 1995 kalz a vretoned a oa bet heskinet gant polis ha justis ar Frañs evit bezañ roet bod da stourmerien ha stourmerezed Bro-Euskal ETA ( Euskadi Ta Askatasuna ). E Bro-Dreger e veze alies Jañ-Do e penn ar c’homiteoù skoazell, eñ e unan a oa bet lakaet dindan evezh gant ar polis ha laosket da vont didamall goude un nebeud deizioù.

Kar ma oa Jañ-Do ur stourmer gant e dreid stanket mat ha gant lorc’hentez ouzhpenn e douaroù Kerne-Uhel ha Treger e oa ivez un etrebroadelour feal. Kalz deus e amzer a roe d’an AFPS e Bro-Dreger hag e plije dezhañ goude bezañ bet e Palestin mont da destenniañ evit e bobl, kriz he zonkad dindan ar beli sionour.

Abaoe ma oa aet war e leve e talc’he gant e stourmoù. Lemm e oa e deod, ken lemm hag e bluenn, koulz en galleg hag e brezhoneg. Plijout a rae dezhañ reiñ e soñj diwar-benn direizhdedoù ar bed : ar chase, ar brezhoneg, ar skolioù, feulster ar polis, labourerien skarzhet gant Nokia Lannuon… ha da nep a gare e plije dezhañ  adlâret « N’on ket Charlie » pe displegañ an diforc’h etre keodedelezh ha broadelezh.

 E 2020 ha 2021 c’hoazh e oa bet gwelet o vanifestiñ evit enebiñ ouzh adreizh al leveoù pe an dañvez lezenn evit ar surentez hollek. Deuet e oa diwar goulenn muzisianed ar CGT da ganañ gant Claude Lintanff ha Louis Jacques Suignard en ur Fest-Noz da rastellat arc’hant evit an dud a rae harz-labour e miz Du 2019 e Louergad, ur gumun en doa graet annez enni.

Ur stourmer sonn, na blije ket dezhañ ar c’honsensus nag ar c’homzoù « politically correct » a oa Jañ-Do Robin.

En tu all d’ar marksour kalet a oa rust a-wezhoù e oa un den tener, un den  brokus ha sokial-tre, ha memes ma oa un tammig gouez evel ur bleiz, sur ha n’eo ket marteze e oa ur bleiz (ruz) a oa tener e galon, evel titl unan deus al levrioù troet gantañ ha legadet deomp.

Kenavo Jañ-Do.

G.R

Trugarez da gKSDK evit ar poltredoù tennet deus dielloù ar gelaouenn “Bremañ” ha “Kazetenn Emgann”.

 

Abaoe pevar bloaz e klask ur strollad mammoù ha tadoù eus takad Lannolon e Bro-Oeloù digeriñ ur skol vrezhonek dre soubidigezh. Meur a emvod publik ha gouelioù zo bet aozet. Kalzig a dud zo dedennet, trawalc’h hervez-kont da zigeriñ ur skol buan. Siwazh n’eus ket bet kavet diskoulm ebet da gaout ur savadur a zerefe gant o ezhommoù.

Dre ar rouedadoù sokial e c’halv kuzul skoazell Diwan Goueloù da zont d’ar sadorn 20 a viz Genver adalek 10e30 e leur-genweturañ kumun Lannolon a-benn mont da lakaat ur giton da strakal war ar groashent-tro zo just e-kichen.

Pal an tolpadeg zo d’ober trouz er vro a-benn kavout savadurioù publik pe prevez evit dont a-benn da zigeriñ ur skol Diwan all e bro Oeloù e miz Gwengolo 2018.

Ma fell deoc’h sikour anezhe e mod pe vod tremenit dre o fajennad facebook.

Diwar atizh DIWAN BREIZH ez eo an tu all da gant den a oa deuet betek rektordi Roazhon hiziv (04 a viz Meurzh )  evit goulenn ma vo dalc’het pevar fost kelenner-skol paeiet gant an deskadurezh-stad e Lannuon, Kemperle, An Oriant ha Lesneven hag evit ma vo krouet tri all e Kemper, Brest ha Roazhon.

E miz Kerzu pa oa deuet Manuel Valls e Raozhon e oa bet gouvezet e vije kevratet gant ar stad ar skolioù Diwan goude 18 miz da heul o digoradur pa oa ezhomm 5 bloaz betek bremañ.

Ur skol dindan kevrat a vez paeiet gopr he skolaerien gant an deskadurezh-stad.

An azgoulenn-se a oa bet douget gant kerent ha labourerien Diwan abaoe un nebeud bloavezhioù.

Da heul avat e oa bet klevet neuze e vije pevar fost skolaer nebeutoc’h e touesk ar re arc’hantaouet gant ar stad ha nac’het eta digeriñ an tri all evit distro skol 2015.

Diaes eo kompren e c’heller reiñ an doare da zDiwan da arboellañ arc’hant deus un tu en ur c’hevrata ar skolioù goude 18 miz ha lakaat ar rouedad da zispign nerzh ha gwenneien en ur dennañ postoù labour paeiet gant ar stad deus an tu all.

Evit sachañ evezh ar rektor hag e servijoù war an dislavar-mañ e oa deuet tud eus un toullad skolioù (Kemper, Lannuon, Roazhon , Naoned, Felger, Lesneven….) d’ober un tamm trouz war porzh ar rektordi gant un dornad krouadurioù.

Prezidant ha bez-prezidantez Diwan ( Serj Gueguo ha Stefanie Stoll ) a zo bet degemeret gant ar rektor a-gevret gant Anna-Vari Chapalain ( renerez ar rouedad) ha dileuridi SLB ha CFDT ar gelennerien.

Diskleriet o doa da heul o emgav o doa goulennet gant ar rektor reiñ da c’houzout da vaodiernezh an deskadurezh petore azgoulennoù a oa gant ar skolioù brezhonek dre soubidigezh evit mont didrabas en tu all d’ar c’hresk a 4% raktreset.

Ha ma oa deuet un dornadig dilennidi evel Lena Louarn gant ar vanifesterien e oa anat d’an holl n’eo ket sur tamm ebet e vo trawalc’h kement-se evit bezañ klevet gant pennoù bras Pariz….Marteze a-walc’h e vo ret da zDiwan mont pelloc’h war hent ar stourm er sizhunvezhioù da zont.

diwanroazhon